Хрипко, Світлана Анатоліївна (2020) Морально-эстетическая сакрализация символики табу хлебной культуры в фольк-философии и духовной аутентичной этно-традиции украинского народа (на примере Рождественского Святого Вечера) სამეცნიერო ჟურნალი "ხელისუფლება და საზოგადოება (ისტორია, თეორია, პრაქტიკა)" – Научный журнал "Власть и общество (История, Теория, Практика) (3(55)). pp. 106-126. ISSN 1512-374X
Preview |
Text
S_Khrypko_Jurnali-3_55_2020.pdf Download (1MB) | Preview |
Abstract
სტატია ეძღვნება პურის ფენომენის სემანტიკურ ანალიზს. გაცნობიერებულია ადამიანის პურისადმი დამოკიდებულების წეს-ჩვეულებების სფერო და რიტუალურ-ტრადიციული ელფერი. წარმოდგენილია პურის ამა თუ იმ მოხმარებასთან დაკავშირებული ტაბუდადებული აკრძალვების სიმრავლე - უდავოა, რომ პური უკრაინელი ხალხის სულიერი ტრადიციის პრიორიტეტების სფერო და სიცოცხლისა და ერთიანობის სიმბოლოა, მას მზესავით ეთაყვანებოდნენ (ქრისტიანულ ხანამდე) როგორც სიმართლის მარადიულ მზეს (როგორც უწოდებენ ქრისტეს). სწორედ ამიტომ "წმინდა პურით" არ შეიძლებოდა დაფიცება, მისი თანდასწრებით გარიგების მოწყობა "ეშმაკურ საქმეებზე", ბოროტი სულების გახსენება, უაზრო საუბრები და ა.შ. პური იდენტირდება იესო ქრისტეს სახესთან. დეტალურადაა გადმოცემული პურისადმი მოპყრობის ესა თუ ის ცოდვილი კონტექსტი. სტატიაში აღნიშნულია, რომ ანტიკური ხანაში უდიდეს ცოდვად ითვლებოდა მიწის და წმინდა პურის შეურაცხყოფა და, შესაბამისად, ხდებოდა ამის ჩამდენის მოკვეთა (აღარ ექნებოდა ოჯახური კურთხევა), ჩამოერთმეოდა მიწის ნაკვეთი, ეკრძალებოდა აღსარების თქმა /ძველად აღსარებას აბარებდნენ წმინდა მიწას/) და პირადად არ შეეძლო პურის მოყვანა (ანუ ჩამოერთმეოდა ღვთის წყალობა). ხალხური სიბრძნის მიხედვით - ”ოჯახის სუფრა - უფლის ხელისგულია. სუფრაზე არსებული პური უფლის საჩუქარია. და ამ საჩუქარს შესაბამისი მოპყრობა სჭირდება”. სტატიის ძირითადი პარადიგმა განასახიერებს შემდეგ თეზას - პურის მაგიით არის გაჟღენთილი უკრაინის სულიერი კულტურის მთელი პალიტრა, წმინდა-მისტიკური რიტუალის ყველა ნიუანსი. გაცნობიერებულია პურის სახელის შესაბამისობა და ექსკლუზიურობა პურის ფორმის გათვალისწინებით, დღესასწაულისა, ცხობის სპეციფიკის შესაბამისად განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სწორედ საშობაო პურის მნიშვნელობას და მისი ცხობის, წარმოდგენის და თაყვანისცემის ვარიანტებს. პრინციპში გამოხატულია მთელი უკრაინული ტრადიციის ანთეიზმი (მიწის და პურის საკრალიზაცია). საკვანძო სიტყვები: უკრაინული ტრადიცია, ხალხი, ხალხური ფილოსოფია, სიმბოლიკა, პური, რიტუალი, ტრადიცია, ტაბუ, აკრძალვა, კულტურა. რეცენზენტი: პროფესორი ოლეგ შეპეტიაკი, ფილოსოფიის მეცნიერების დოქტორი, ბორის გრინჩენკოს სახელობის კიევის უნივესიტეტის ფილოსოფიის კათედრის პროფესორი
| Item Type: | Article |
|---|---|
| Uncontrolled Keywords: | украинская традиция, народ, фольк-философия, символика, хлеб, ритуал, обряд, табу, запрет, культура. |
| Subjects: | Це архівна тематика Київського університету імені Бориса Грінченка > Статті у журналах > Наукові (входять до інших наукометричних баз, крім перерахованих, мають ISSN, DOI, індекс цитування) |
| Divisions: | Це архівні підрозділи Київського університету імені Бориса Грінченка > Кафедра філософії |
| Depositing User: | доцент Світлана Анатоліївна Хрипко |
| Date Deposited: | 16 Nov 2020 07:44 |
| Last Modified: | 16 Nov 2020 07:44 |
| URI: | https://elibrary.kubg.edu.ua/id/eprint/32623 |
Actions (login required)
 |
View Item |